“An té nach bhfuil láidir, ní mór dó bheith glic.Tá teachtaireacht nua ag teacht ó na cnoic,Bhí Maoise fadó ann, na Gaeil ann anoisTá an deascéal réidh,Ná habair é, déan é (x2)” J.J. Ó Dochartaigh[i] Cad is pobal teanga ann? Chun filleadh ar an cheist chiotach sin uair amháin eile, cad is pobal teanga, a … An chuid eile de 47. Críoch
Tag: Gaeilge
46. Focal scoir
“We speak not strictly and philosophically when we talk of the combat of passion and of reason. Reason is, and ought only to be the slave of the passions, and can never pretend to any other office than to serve and obey them.” David Hume (1711-1776) Bíonn iriseoirí ag santú tuairimí éagsúla, rud éigin difriúil, … An chuid eile de 46. Focal scoir
45. Cén fáth nach ndéanfaí aithris ar Bhóthar Seoighe?
“Dar leat mar sin gur bunú comharsanachtaí Gaeilge an rud is túisce a thiocfadh chun cuimhne chuig dream ar bith a bhí ag smaoineamh ar theanga a athbheochan taobh amuigh den Ghaeltacht, má bhí siad le troid i gcoinne tonn rabharta an Bhéarla atá ár mbualadh gach lá sa tseachtain.”[1] Séamus Mac Seáin Éiríonn leis … An chuid eile de 45. Cén fáth nach ndéanfaí aithris ar Bhóthar Seoighe?
44. Gaeil na Bruiséile
Rinneadh an 21ú teanga oifigiúil agus oibre de chuid an Aontais Eorpaigh den Ghaeilge ar an 13 Meitheamh 2005. Bhí Poblacht na hÉireann ina ball de Chomhphobal Eacnamaíochta na hEorpa ar feadh 32 bhliain roimhe sin ach níor iarr an stát stádas iomlán dá teanga oifigiúil. Tar éis feachtas darb ainm STÁDAS a reáchtáladh chun aitheantasiomlán … An chuid eile de 44. Gaeil na Bruiséile
42. Gaeltacht na Mí
“Is míorúilt dhúbailte é go bhfuil pobail Ghaeltachta anseo i gContae na Mí.” Plean Teanga do Limistéar Pleanála Teanga Ghaeltacht na Mí[i] Bunaíodh ‘Gaeltacht Ráth Cairn’ sa bhliain 1935 nuair a chuir Rialtas na hÉireann talamh ar fáil do mhuintir Chonamara, an chuid is mó acu as Ceantar na nOileán[ii]. Is dócha go raibh Gaeilge … An chuid eile de 42. Gaeltacht na Mí
41. Uachtar Chluanaí
Nuair a shiúlann duine isteach in oifigí Ghlór na Móna (GnaM), ar bhóithrín a imíonn ó bharr Bhóthar na Carraige Báine in iarthar Bhéal Feirste, mothaíonn an té sin go bhfuil fuadar oibre faoina daoine atá ag feidhmiú ann - tá sé mar a bheadh ceanncheathrú réabhlóide ann. Tá an eagraíocht ag feidhmiú i gceantair Uachtar … An chuid eile de 41. Uachtar Chluanaí
40. Na Gaeil Óga
Is club de chuid Chumann Lúthchleas Gael é Na Gaeil Óga (NGÓ) a tháinig ar an tsaol sa bhliain 2010. Is i Leamhcán i ndeisceart Bhaile Átha Cliath, agus i bPáirc an Fhionnuisce, atá an club lonnaithe faoi láthair. Tá cúig fhoireann do dhaoine fásta ag an chlub idir iomáint, pheil agus chamógaíocht agus tá … An chuid eile de 40. Na Gaeil Óga
39. Carn Tóchair (3) – stádas reatha na teanga
“When the Carn Tóchair project began there were half a dozen people who spoke Irish, or ‘maybe less’, a figure that has grown to about 180, a combination of kids immersed in school, adults who have achieved fluency and a sprinkling of native speakers who moved here upon discovering the language rebirth.” Michael McCaughan Rinne … An chuid eile de 39. Carn Tóchair (3) – stádas reatha na teanga
38. Carn Tóchair (2) – cén fáth an rath?
Cén fáth a bhfuil an fás seo ar an teanga sa cheantar seo, fás cinnte más modhúil féin é – nach bhfuil le sárú in aon cheantar tuaithe eile ó thuaidh, agus ar fud na hÉireann fiú seans? Ní furasta an cheist sin a fhreagairt, is cinnte go bhfuil an-obair curtha isteach ag an choiste … An chuid eile de 38. Carn Tóchair (2) – cén fáth an rath?
37. Carn Tóchair (1) – pobal ar leith
“Bhí Gaeilge le cloisteáil go forleathan sa cheantar idir óg agus aosta, rud a thug ardú croí dom.”[i] An taighdeoir Nollaig Mac Giolla Thuile, 2018 Cluintear tagairtí á dhéanamh do ‘Ghaeltacht’ Charn Tóchair anseo is ansiúd ach is áibhéil é sin. Mar sin féin, is é ceann de na ceantair is láidre Gaeilge ó thuaidh … An chuid eile de 37. Carn Tóchair (1) – pobal ar leith
